Inschrijven is niet meer mogelijk!

Help! Ik ben verlegen

20 maart 2019

Verlegenheid: een herkenbaar probleem voor leerkracht en ouder? Bij sommige kinderen is verlegenheid geen voorbijgaande ontwikkelingsfase. De verlegenheid blijft, met alle moeilijkheden van dien.

Tijdens dit symposium verkennen we het ontstaan en de verschillende verschijningsvormen van verlegenheid. Ook zoeken we manieren om deze kinderen in en buiten de les effectief te begeleiden. En hoe we ouders erbij kunnen betrekken.

Sprekers

Verlegenheid wordt gezien als moeite hebben om spontaan contact te leggen met andere mensen. Het initiatief nemen om contact te maken is erg lastig. Met name kinderen hebben een periode in hun leven dat ze zichzelf als ‘verlegen’ bestempelen. Ze ontwikkelen een bepaalde angst voor vreemden of zien anderen al gauw als zodanig.

Verlegenheid is iets anders dan eenkennigheid. Het laatste betekent dat een kind bang is om bij een ouder weg te gaan, terwijl verlegenheid te maken heeft met de angst voor het contact dat hij moet aangaan met anderen.

Verlegen gedrag is natuurlijk, en ook wel gezond. Als een kind zonder enige schroom op iedereen afstapt, kan dat problemen opleveren. Enige terughoudendheid bij het begin van een ontmoeting is prima en geeft aan dat het kind het verschil begrijpt tussen bekenden en onbekenden.

Jammer genoeg zijn er ook kinderen waarbij zich een blijvende verlegenheid ontwikkelt. Op school herkennen we deze leerlingen onmiddellijk. In groeps- en leerprocessen werkt verlegenheid belemmerend. Temeer omdat we in het huidige onderwijs ook een sterk beroep doen op groepsactiviteiten.
Verlegen kinderen kunnen angsten ontwikkelen die van diverse factoren afhankelijk kunnen zijn. Temperament en gevoeligheid bijvoorbeeld, aangeboren neigingen waardoor kinderen verschillend op bepaalde situaties kunnen reageren. Kinderen met een geremd temperament reageren vaak sterk op prikkels. Ze lijken uiterst gevoelig voor nieuwe situaties of voorwerpen. Kinderen met een ongeremd temperament zouden over het algemeen rustiger blijven tegenover iets nieuws. Maar is dit aangeboren temperament bepalend voor de rest van je leven? Zijn er geen andere factoren in het spel?

Uit onderzoeken blijkt dat een gebrek aan ouderlijke aandacht en affectie de kans op verlegenheid vergroot. Als een kind weinig aandacht krijgt, wordt onbewust de boodschap gegeven dat het kind niet veel voorstelt. Als je als ouder negatief reageert op een verlegen kind, of zelfs je kind uitlacht of verwijten maakt, geef je je kind niet de steun die het nodig heeft. Op deze manier leert een kind niet omgaan met zijn verlegenheid en kan er zelfs bij het kind een negatief zelfbeeld ontstaan. Ook het tegenovergestelde, overmatige bezorgdheid, kan negatief uitwerken. Het kind kan het idee krijgen dat de wereld waarin we leven gevaarlijk is. En denken dat dat hij niet in staat is om met eventuele gevaren om te gaan.

In het onderwijs hebben we de uitdaging om deze kinderen te leren omgaan met hun verlegenheid. Uiteraard in samenwerking met hun ouders.

Tijdens dit symposium verkennen we het ontstaan en de diverse verschijningsvormen van verlegenheid. We zoeken naar concrete manieren om deze kinderen in en buiten de les effectief te begeleiden. En hoe we de ouders erbij betrekken.

Nancy Akkermans- Selectief mutisme

Na het behalen van mijn VWO diploma heb ze in 1983 de opleiding HBO-Jeugdwelzijnswerk afgerond. Vervolgens 10 jaar als groepsleidster gewerkt bij oudere verstandelijk beperkte mensen en op een Medisch Kleuterdagverblijf. Ondertussen de avondopleiding Orthopedagogiek in Leiden gevolgd en in 1992 afgestudeerd. Vanaf 1993 is ze ik werkzaam als orthopedagoge. In 2005 heeft ze de GZ-opleiding afgerond. Vanaf 1993 is ze ik werkzaam binnen de Jeugdhulpverlening, waarbij ze zich richt op diagnostiek, behandeling en de laatste jaren ook op de begeleiding van gedragswetenschappers.

Lezing: Selectief Mutisme
Bij het bespreken van dit onderwerp wil ik mij richten op wat selectief mutisme is, hoe we de problematiek kunnen begrijpen, wat belangrijk is in de diagnostiek en hoe er in de klas mee omgegaan kan worden. Er zal zowel aandacht worden besteed aan wat het voor het kind betekent, maar ook wat het betekent voor de omgeving. Ik hoop dat de opbrengst zal zijn dat een ieder zich realiseert dat hij of zij het verschil kan maken in het leven van een kind met selectief mutisme in de klas en van grote betekenis kan zijn.

Dr. Justine Pardoen - In gesprek met verlegen kinderen

Dr. Justine Pardoen (1959) is taalkundige en richtte in 1996 Ouders Online op. Ze specialiseerde zich in de mediaopvoeding, ontwikkelde Mediaopvoeding.nl en leidt Bureau Jeugd & Media. Daarnaast werkt ze als filosofisch practicus en biografisch coach vanuit De Denkruimte. In haar boek Focus! introduceert ze de Echte Vragen, als voorwaarde voor een echt gesprek met tieners over hun ervaringen met (sociale) media.

Lezing: Wat de oorzaak van verlegenheid ook is, in het dagelijks leven wil je ook met verlegen kinderen in gesprek. Daar gaat opvoeding en onderwijs om: dat je taal inzet om iets over te dragen. Je manier van leven (thuis), onze cultuur (thuis en op school), en kennis (school). We vinden het fijn als kinderen terugpraten, al was het alleen maar om te zien dat ze ons gehoord en begrepen hebben. Maar daar gaat het bij verlegen kinderen vaak mis: die horen je wel, maar zeggen niet per se iets terug. Of maar een fractie van wat ze zouden willen zeggen. Er gebeurt vast van alles in die koppies, maar wat? Hoe kunnen we toetsen dat ze iets geleerd hebben? Het is onze eigen behoefte om daarachter te komen, want dan wordt opvoeden en onderwijs een stuk eenvoudiger. Het kind zelf heeft zelf iets anders nodig.
Justine Pardoen gaat met ons na welke behoeften er bij ons leven: wat verwachten we van verlegen kinderen en doen we hun daarmee recht? Wat kunnen wij met taal doen om met hen in gesprek te gaan? Welke andere middelen kunnen we inzetten?

Ard Nieuwenbroek- Bronnen van verlegenheid, een contextuele kijk

Ard Nieuwenbroek, (YOUTUBE)  erkend nationaal faalangstdeskundige, is een praktijk-man ‘pur sang’. Hij werkt als trainer en als begeleider vanuit een eigen praktijk. Zijn voornaamste kwaliteit is het activeren van de kracht die in mensen altijd, maar vaak verborgen, aanwezig is. Op zijn naam staan inmiddels meer dan 25 boeken op het gebied van leerlingbegeleider.

Lezing: Bronnen van verlegenheid, een contextuele kijk.
Verlegenheid komt in de beste families voor. Een veelgehoorde en interessante uitspraak. Deze lezing verkent de bronnen van verlegenheid. Invloeden van ‘huis uit’ blijken grote invloed te hebben op het ontstaan en in stand houden van verlegenheid. Hoe kun je die invloeden herkennen en ermee werken in begeleiding? Hierop komen concrete en toepasbare antwoorden.

Greet de Bruijn- Dagvoorzitter en inleiding op het thema

Greet de Bruijn werkte lange tijd in het basisonderwijs, ook op managementniveau. Ze is mede-eigenaar van The Bitter End en runt haar eigen coaching praktijk. Greet is geschoold in o.a. Spiral Dynamics, existentiële psychotherapie, EFT en de contextuele theorie. Ze traint teams, coacht leerkrachten, families en familiebedrijven, werkt aan projecten, publiceert, geeft lezingen, organiseert evenementen zoals dit symposium, met als belangrijkste drive: de verstandhouding tussen mensen verbeteren.

Geen workshops

Programma

13.00u

Lunch en ontvangst

13.30u

Welkom en inleiding op het thema door Greet de Bruijn

13.45u

Een ervaringsdeskundige aan het woord

14.00u

Bronnen van verlegenheid, een contextuele kijk door Ard Nieuwenbroek

14.45u

Selectief mutisme door Nancy Akkermans

15.15u

Pauze

15.45u

In gesprek met verlegen kinderen door Justine Pardoen

16.30u

Napraten onder het genot van een drankje en hapje

Inschrijven en info

Inschrijven is niet meer mogelijk.